دانشگاه امروزی در اثر چرخش‌­های فرهنگی، اجتماعی و فناوری در عصر حاضر دستخوش تغییراتی شده، و این تغییرات موجب ظهور مفاهیم تازه­‌ای در مطالعات آموزش عالی، علم و فناوری گرديده است. در این بستر جهانی، در سال­‌های اخیر مطالعات فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی، علم و فناوری نه‌­تنها مورد توجه واقع شده بلکه در نظام شناخت و آینده­‌نگری آموزش عالی اهمیت محوری پیدا کرده است. فهم چالش­‌های پیش­‌روی آموزش عالی و انتظارات از آن با تکیه بر مولفه‌های درونی و بیرونی نظام علم، وضعیت فعلي و آینده‌­نگری تعاملات میان دانشگاه و محیط پیرامون به مدد مطالعات فرهنگی و اجتماعی ممکن می­‌نماید و از این طریق می­‌توان راهبردهای تعادل‌­بخش میان کارویژه‌­های دانشگاه با نیازهای اجتماعی و بازار کار ارائه داد. بر این­ اساس مطالعات آموزش عالی و علم برای شناخت وضعیت موجود، ارزیابی تعاملات آن با جامعه و فرهنگ و ايفاي نقش موثرتر آموزش عالي در ترسیم آینده كشور نیازمند بهره‌گیری از ظرفیت علوم اجتماعي و علوم انساني و کاربست راهبردهای آن در عرصه سیاست­گذاری و تصمیم‌گیری است. براي دستيابي به اين اهداف، مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقيقات و فناوری از سال ١٣٨٢ با هدف پژوهش در زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی و توسعه علمی، ایفای نقش نهاد واسط میان دانشگاه و جامعه و به‌­عنوان نهاد مولد اندیشه و اتاق فکر وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در حوزه­‌های مورد اشاره تأسيس شده و در پی انجام پژوهش‌ها و مطالعاتی در محورهای زیر است:
* پژوهش در زمینه مطالعات فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی، توسعه‌علمي و فناوری
* مطالعه در حوزه سیاست‌گذاری فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی
* توسعه کانون‌های تفکر در حوزه مطالعات فرهنگی و اجتماعی آموزش عالی و توسعه علمی
* آینده‌نگری دانشگاه‌ها و شناخت نیازهای جدید آموزش عالی در زمینه‌های اجتماعی و فرهنگ
* شناخت و بسط مطالعات میان‌رشته‌ای و روش­هاي گسترش آن